Skip to main content

This is a collection of the phakaraa-jojanaa that appeared in the luitporia and assam mailing lists. I have collected them and put it in this list. Various people have contributed to the list. I have not marked the individual contributions. Contributors are Vijeet Sharma, Kamal C Sarma, Dilip K Deka, Abhi Barthakur, Puspadhar Das, Gitartha P Pathak, Rabin Deka, Roshmi Kakati, Chan Mahanta, Prakash Das, Muhammed R. Islam, Khanin Pathak, Ganesh Bora, Satyen Das , Rajen Barua , Ochintya Sharma, Ashraf Nazir Hussain. If I have missed anybody, please let me know. Some of the phakaraa-jojanaa has English translation or equivalent idiom. Others will be added whenever I get time. If anyone wants to help with that, please send me a mail. Enjoy the list.

Some Definition from Hemkosh:

Phakara - niti sikoa ba kono kothar udaharan ba dristanta dekhua dui ba adhik pha(n)ki katha. e.g. Thai dibor gun, toptoponi sun. An adage, a maxim.

Jojona - dristanta, patantar, upama, phakara. e.g. abujonok bujua dheruar thari sijoa. A proverb, an adage, a short sentence expressing a moral lesson.

  • "aache garu, nebai haal, whaatkoi nohowai bhaal"
  • "aadaak dekhi uthil gaa, keturiye bole moko kha"
  • "aagphale duaar daang, pisphaale dhobaang-baang"
  • "aahak baarikha, kaatak paat, rai jaa bhinihi, khaai jaa bhaat"
  • "aahil kona, gol kona, khagori katile tin kona"
  • "aajee uruka, kailoi bihu, mumae anibo tinta tihu"
  • "achin kathor thura nologaba"
  • "adeu dudeu lota nibor seu"
  • "aeer ghoroloi jaam, dui haate kham;
    bidhotai bule moi piche piche jaam"
  • "aeer xoman hobo kun, nodir xoman bobo kun"
  • "aeghoror pat nad, aeghoror jori;
    aeghore pani tule ghotong ghotong kori"
  • "ai xita pataloloi jaabo, kak nibo kak thobo"
  • "airu barta gangaru jatra"
  • "apun bhalei jogot bhal"
  • "athua chai theng meliba"
  • "ati dorpe hoto lanka"
  • "baahire rong chong bhitore konwaa-bhaaturi"
  • "baandore ki jaane naarikolor moal"
  • "baghe ghah nekhai"
  • "baghor aagtel khuwa"
  • "bajibo lagichil temi kotari, bajiche hachati"
  • "bali loi jipat, sugribaloio sipat"
  • "bandoror nej dighol hobo, nije pari bohibo"
  • "bashbari thaki beryl tia, shownar toopi mathath dia"(Goalporia)( Means the sun rising over the bamboo grove)
  • "bator kochu gaat ghoha"
  • "bauna hoi chandraloi hat melisha"
  • "bayanar gharar bodaio raag jore"
  • "bejir julunga mona, kutharor julunga nomona"
  • "bejor nakot khore khale"
  • "betir knong barhonit jora"
  • "betonit poril au, baxudebaie nomoh"
  • "bhaalere kole poka dhaneu baat die"
  • "bhalukor xangi"
  • "bhanga noukaat nidiba bhori, poisa lobo goni goni"
  • "bhat khaboloi dile anguli kai"
  • "bhator tita khabo pari, mator tita khabo nuwari"
  • "bhinhi maatee bechbaa paare, baai hhukhot aacche"
  • "bhinhi takla hoba pare, jor ase;
    dali paina hoba pare, swad ase"
  • "bhini mati bikri korba pare, bai xukhot ase !!!;
    dali paina hoba pare , swad ase !!
  • "bhokotexe bogobonto"
  • "bhonga xobahot urulee dia"
  • "bhukute kol pokuwa"
  • "bhurukat hatee bharua"
  • "bidhotar likhon najai khondon"
  • "bina meghe borjopaat huwa"
  • "bohbarombhe loghu kriya"
  • "bohibo janile matiye piraa, khaabo jaanile chaule chiraa"
  • "bohibo paale xubo bichora"
  • "bohu tator patot choku alibatot"
  • "bojalei ka(n)h pital bhaga bhal sini;
    xakkhi kolei sini lok koto dur gyani"
  • "bobar xatru nai"
  • "bor lukor pitolor kharu"
  • "bujak bujaba thawore chiware, nubujak bujaba dhora chapore"
  • "bukaat podum phulil"
  • "bure poti xeleku"
  • "chalonie bule beji tur murot phuta"
  • "chapori juwake kuja boole"
  • "chika maari haat gundhuwa"
  • "chokrobot poriborte dukhani cho shukhani cho"
  • "choruk xudhi chaul nobohai"
  • "chunga chai xupa dia"
  • "churehe churor theng dekhe"
  • "churok mure pale"
  • "dahu anguliye khai, burhai hechukilehe jai"
  • "dekhaak dekhi uthil gaa, keturiye bole moko kha"
  • "dekhak dekhi kukureu kore akadexi"
  • "dhura xapor phusphusaniei xar"
  • "dui naawat dui bhori"
  • "dumor logot mare chitol, moriyar logot khunde pitol"
  • "duroro rou borali uchoror puthi kholihona"
  • "e ghar thaki o ghar jung, puthi maas ta phele jung"(Goalporia) (Means spitting - In the earlier houses in Assam when you go from one house to another in the central courtyard you generally spit out (especially after `saada' or tamul or out of sheer habit (does not apply here and can be regarded as a unhygienic habit but some do chew tobacco here which is not that bad).
  • "ebaar xape khaale lezuloiko bhoi"
  • "eeyate mareele tipaa, gargaaon palegoi xipaa"
  • "ek gulit dui sikar"
  • "elekor pelek, kukura soaar bhaaginiyek"
  • "endure ki xenduror mul buje"
  • "eneye burhee naachonee, taate natiniyekor biyaa"
  • "epaat taal okole nebaaje"( It takes two to tango)
  • "epachi kochut eta jalook"
  • "ga ikhan ga xikhan ga nepau juti;
    jaluk buli gal marilu tit kochu guti"
  • "gaakheerote mohor khooti"
  • "gaalo baalo khola guteer taal"(All the work proved good for nothing)
  • "gaat naai saal baakoli, doi khaii tini tekeli"( Living beyond one's means)
  • "gayonor ghorot bundayu raag diye"
  • "gelate tenga dia"
  • "ghar xatru bibhixon"
  • "ghate ghate pani, dexe dexe bani"
  • "ghoror goru aru barir ghahe rahijura nahe"
  • "goch nuhuwa thait era gochei bor goch"
  • "gochhot garu uthaa, hoaloangaare kaan binddhoawaa"
  • "gochot kothal uthot tel, nou kautei chel bel"
  • "gohhaai ghorot koan ou, boale moi kol khowa naai"
  • "gorhgoya mitiror bhao, mukhe bole thak thak bhorire hesuke nou"
  • "gorjaa meghe borohhoon nidiye"(lot of talk can mean little action)
  • "goruoo moril, puku xoril"
  • "gorur aagot tokaari baai, kaan jokaari ghah khai"
  • "guboror khorahit pitolor bau"
  • "gujei gojali mela"
  • "hah churor murot paakhi;
    kothal churor ethai xakhi"
  • "harot bon gojil"
  • "hatir kopalot khuchiba, mitiror agot koba"
  • "hhokolo choraiye maachh khaay, maachh roakaar naam jaay"
  • "hobo choli, bulibo baap, tehe gucchibo, monor taap"
  • "hola gochot bagi kuthar mora"
  • "iyate marilu tipa;
    gargaon palegoi xipa"
  • "iaabat chandrabati taabat khatiya ;
    bidhaataar bilamban naajaai kaatiyaa"
  • "iaar naai baanh, taar naai saah"( This demonstrates the economic significance of bamboo in rural Assam )
  • "iene kukoor, tene taangoan"(also"kukoor chaai taangoan")
  • "ii mula barhiba tar dupatote sin"
  • "iimane lao dangor nohouk pator tol"
  • "iola jueet ghiu dhala"
  • "iome nileu niya juwa'ye nileu niya"
  • "iote baghar bhai tate rati hai"
  • "iuroru jur pabho jur;
    moi kankota toi chur"
  • "kaakno bulibaa kokaa, aataaire daari suli pokaa"( They are all the same)
  • "kaako poril, taalo hhoril"(matter of sheer coincidence)
  • "kailoi ram roja hobo, aaji adhibax;
    kunenu janichil ram jabo banobax"
  • "kaloru kaal biporit kaal, horine cheleke baghor gaal"
  • "kerelatkoi guti dighol"
  • "keri gur eta, bhauna kare nota"
  • "kerketuai tamul khai, neulok bandhi kilai"
  • "khai karxola dalot uthil, kaathichelekar moron milil"
  • "khorika barire porbat heshuka"
  • "kina hahor thutoloike mongoh"
  • "kochu pator pani"
  • "kol khai bakoli dia"
  • "kolar aagot bubai koi, kolai bule hoi hoi"
  • "koliaborot poyek moril, dheki diute monot poril"
  • "kona haahok potan dia"
  • "konar lakhuti"
  • "kor pora ahila kot dila bhori;
    chutalkhon phati gol cher cher kori"
  • "kotaa joaa naak, khaaroni di dhaak"
  • "kulartu eri petortu chinta kora"
  • "kutharar jalanga namana, bejir jalanga mana"
  • "lejut dhora bol nidia"
  • "longkaloi jeye jai xeye rabon hoi"
  • "luitehe jane botha kimanoloi bohe"
  • "lukoloi buli hul puti, nije more phuti"
  • "lukor burie pindo pai;
    aminu kiyo thaku chai"
  • "lukor katha nusuniba, batot nangal nuchuchiba"
  • "lukor pithare bihu kora"
  • "maachor chikun muwa, tuponi chikun puwa"
  • "maachor telere maach bhoja"
  • "maak jutuli putuli, putek soaka tekela"
  • "maake chai mukholoi, ghoinie chai hatoloi"
  • "maanile dhaan, naamaanile potaan"(it is an individual's viewpoint)
  • "mache goroka pacholi khaba;
    xahue goroka buwari baba"
  • "maghor aag puhar xeh;
    tehe janiba jaror thehn"
  • "mahantar chin mahonit, bura gorur chin ghahonit"
  • "mahor mar dekhi, tile bet melile"
  • "maj murat nai chuli, poyeke mate rupahi buli"
  • "mak bhalei jiek jati, dheki thurai bote paji"
  • "manooh-toye poti mon-toa, dhaan-toye poti kon-toa"
  • "meeya bibi raji, ki koribo kaji"
  • "micha kothar theng chuti"
  • "miri bhaatou aaru koawaa, ei tinita ahhoi nopoaa"
  • "mon korilei chon, bakori matito dhon"
  • "more uduli punga, more poduli sunga;
    more olop panir maach, more nodir kanor gash"
  • "mullar dour majidoloi"
  • "murhot thole oakonie khaai, maatit thole poroowaai khaai"
  • "naachibo najaane, koy chhotaal-khon bekaa"
  • "naai momaat-koi konaa moaai bhaal"
  • "nador bhekuli"
  • "nai bulile xapotu bix nai"
  • "nai momaitkoi kona momayei bhal"
  • "negur kati bagh chungot mela"
  • "nibuka chabun goo khuwar jom"
  • "nichinaa kaathor nologabaa khori, ghor baari jaabo joli puri"
  • "nichluke uchho pod pai ;
    teriakoi pun maari ghuri ghuri picholoi chai"
  • "nijor naak kaati, hhotineer jatraa bhongo"
  • "nogar chang tolehe bat"
  • "nokoi koboloi hol;
    lun bhar thoi pani bhar anile banij behaboloi gol"
  • "nomota garu goo khoawaar naame kaal"
  • "nudhoou gaa dhoowali, nekhaau bhat khoowali, nigiloo kikoro kor"
  • "nuxunu kane, noujoni biya korai ekedun dhane"
  • "obhyaxor nor, kornopothe kore xor"
  • "obujonok bujuwa aru dheruwar thari xijuwa eke kotha"
  • "odhik barhoit gur dhemena hoi"
  • "odhik bhokti soror lokhyon"
  • "odhik machat bogoli kona"
  • "ohi nokul xombandho"
  • "okora moit uthil"
  • "olpo bidya bhoyongkori"
  • "pachu anguli nohoi xaman"
  • "par pai jubowai bukot mare lathi"
  • "parar pale zorar gare khai"
  • "parhai, parhe, rue pan;
    ei tiniye nisine aan"
  • "phota houk chita houk pator tongali;
    bhal houk beya houk bhuyar puwali"
  • "pu bhalei buwari bhal"
  • "pu naati dhare aati, jee naati jopona kaati"
  • "raije sor bulile medhio sor"
  • "raije nokh jukarile noi boi"
  • "ramayon koi hhehh korilo, hhodhe ram noa hhita-ar koan"
  • "ramu nai ojudyao nai"
  • "rojai bhalpai jaak, hatee ghurau nelage tak"
  • "rokkhokai bhokkhok"
  • "ronor xexot, bhujor aagot"
  • "ronot pori kolia, tel naikia phoporia"
  • "rou borali xari gol, puthi kholihona jake jake rol"
  • "saakat nakhai lon, pitikat tinigun"
  • "sondhir baanh buddhire kaatibaa"( This is a Daakor Boson )
  • "sor gole buddhi, boroxun gole jaapi"
  • "sor gole buddhi, boroxun gole saati"
  • "tej dhule ute, mongoh dhule nute"
  • "telir murot tel"
  • "tik bolodha ulai mati, mak bhalei jiek jati"
  • "tiltuke talto kora"
  • "toolohheer logot kolpotuwaar mukti"(being a tag-along )
  • "tuku nai deeuta, muku nai neeuta"
  • "twomare barir bah` gaj;
    takeni korisw khorisa,;
    twomake besi dhandwon loisw;
    kothatw mon korisa"
  • "udok bheta rokhia kora"
  • "upakarik ajagore khai"
  • "uporoloi thutkuriale nijor mukhotei pore"
  • "urohor khong bhogaa dhaarit xaaraa"( Find a scapegoat )
  • "ustador maar xex raati"
  • "xaat ghator chengeli"
  • "xajile kachile bandoriu xundari hoi"
  • "xajilu kachilu kunubai nie buli;
    kuneu ninile maaj dangor buli"
  • "xakot nekhai lun, pitikat jai tinigun"
  • "xakti chai bhokti"
  • "xap mari negurot bix nothoba"
  • "xapu moril lathioo nebhangil"
  • "xatur xatur nij bahu bole, xaturibo najanile jaa roxatole"
  • "xogunor xaot bura goru nomore"
  • "xomoyor xor xomoyot mariba"
  • "xubhoichyo chighrom"
  • "xui thakak joguwabo pari, tuponir bhau dhorak joguwabo nuwari"
  • "xui thoka xiwale hah dhoribo nuware"

Compiled by Dipankar Talukdar, 1997

Page Content